15.10.2010

Examined Life

Przeciętny obywatel wie o współczesnych nurtach filozofii etycznej i społecznej tyle, co ja o osiemnastowiecznych ludowych obrzędach hawajskich. Niewiele. Filozoficznej ignorancji wychodzi naprzeciw Astra Taylor z półtoragodzinnym Examined Life. Nie należy oczywiście oczekiwać, że dokument zostanie kiedykolwiek wyemitowany w megahitowym paśmie wieczornym Polsatu, ale i tak chwała młodej reżyserce za ambitną i zarazem przyjemną w odbiorze inicjatywę.

Examined Life nawiązuje tytułem do sentencji Platona, który stwierdził, że niezbadane życie nie jest warte życia. No więc, wraz z Astrą i wybranymi przez nią wpływowymi filozofami, badamy. Dokument ma bowiem konstrukcję tyleż prostą co oryginalną: Składają się nań dziesięciominutowe pogadanki urządzane przez Cornela Westa, Avital Ronell, Petera Singera, Kwamego Anthony'ego Appiaha, Marthę Nussbaum, Michaela Hardta, Slavoja Žižka i Judith Butler. Doesn't ring a bell? Nic nie szkodzi. Państwo filozofowie mówią bowiem przystępnie, bynajmniej nie zza katedry. Sceneria zawsze nawiązuje dyskretnie do tematu miniwykładu: Singer krytykuje konsumpcjonizm z tłocznego serca Manhattanu, Hardt opowiada o rewolucjach pływając łódką bodajże po Central Parku, a Žižek w charakterystyczny dla siebie, nawiedzony sposób, nawraca nas na nową ekologię łażąc po wysypisku.

Klamrą spinającą całość jest monolog Cornela Westa prowadzony w jeżdżącym po mieście samochodzie. Zapadło mi w pamięć zdanie, które czarnoskóry filozof wypowiada zaraz na samym początku: "Filozofia staje się krytyczną skłonnością do zmagania się z pragnieniem życia w obliczu śmierci, do zmagania się z dialogiem w obliczu dogmatyzmu, do zmagania się z demokracją w obliczu struktur dominacji". Zresztą, ze wszystkich bohaterów Życia pod lupą West mówi chyba najmądrzej; pod względem imidżu najbliżej mu też do powszechnego wyobrażenia mędrca. Zgadzają się ze mną Wachowscy. Profesor wystąpił gościnnie w obu sequelach Matriksa jako... doradca West.

Examined Life na YouTube

★★★★☆☆

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Uwaga: tylko uczestnik tego bloga może przesyłać komentarze.